VCA steunt manifest ‘Gezond ouder worden doe je samen’, oproep aan de zorg om met ons in gesprek te gaan

Wij hebben het Manifest ‘Gezond ouder worden doe je samen’ van hoogleraar gezondheidseconomie Marcel Canoy getekend en roepen zorgpartijen op om met ons en andere vrijwilligersorganisaties in gesprek te gaan over hoe we tot een vruchtbare en gelijkwaardige samenwerking kunnen komen. Want alleen minder wetten en regels is niet genoeg.

VCA ziet de urgentie om meer ruimte te geven aan vrijwilligersinitiatieven in buurten: de zorg wordt onbetaalbaar en welzijn is een belangrijke factor in gezond leven in al zijn facetten. De laagdrempelige, vooral preventieve, informele zorg met vrijwilligers is daarom een belangrijke partij om de zorg betaalbaar te houden.

Wij maken ons sterk voor het uitgangspunt dat vrijwilligerswerk uit vrije wil gedaan wordt

We zien de dilemma’s van zorgprofessionals en hun wachtlijsten. We zien de dilemma’s van vrijwilligerscoördinatoren die bewoners willen helpen die geen thuiszorg krijgen, maar er ook geen vrijwilliger voor hebben. Want vrijwilligers die zware verantwoordelijkheid willen dragen, zijn schaars.

Wij maken ons sterk voor het uitgangspunt dat vrijwilligerswerk uit vrije wil gedaan wordt. De essentie van vrijwilligerswerk is namelijk dat je iets doet in je vrije tijd, vanuit je eigen motivatie en dat wat het jezelf brengt. Omdat jij het leuk, zinnig of interessant vindt.

Ja, er is veel vrijwillige energie, maar die laat zich niet van buitenaf bepalen.

Onze kanttekening bij dit manifest is dat de samenwerking met vrijwilligers nu wordt opgepakt vanuit een crisissituatie. We moeten meer vrijwilligers inzetten op vragen en situaties die wij als formele partijen niet meer kunnen oplossen en als verzekeraar niet meer willen of kunnen betalen. En niet vanuit de vraag welke waarde vrijwilligers kunnen en willen toevoegen. Alsof je door het schrappen van een aantal lastige regels en wetten een legertje vrijwilligers klaarstaat en het probleem is opgelost. Daarom zijn wij huiverig over de zin: “We zien enorm veel energie in de samenleving om de langdurige zorg vlot te trekken.” Ja, er is veel vrijwillige energie, maar die laat zich niet van buitenaf bepalen.

Wij zijn het erg eens met de opmerking dat zelfs initiatieven die zich al jaren hebben bewezen in zowel financiële als materiële zin, niet structureel worden gefinancierd of niet kunnen uitbreiden. De financiën om vrijwilligersinitiatieven op een duurzame, veilige en in samenwerking met andere partijen vorm te geven ontbreekt op structurele basis. Elk jaar moet er weer opnieuw een subsidieaanvraag worden ingediend. En elk jaar wordt er bezuinigd op welzijn. Zolang het begeleiden van vrijwillige energie niet structureel gefinancierd wordt, belemmert dit een gelijkwaardige samenwerking tussen formele en informele zorgpartijen om te komen tot een verandering in hoe we voor elkaar zorgen.

Hoe betrekken we vrijwillige energie op een gelijkwaardige manier?

Dus ja: meer ruimte voor vrijwilligersinitiatieven, dat juichen wij toe. Hoe betrekken we vrijwillige energie op een vruchtbare en gelijkwaardige manier? Wij nodigen zorgpartijen en bestuurders uit om samen op te trekken met bestaande maatschappelijke organisaties en initiatieven en onze gezamenlijke expertise te benutten. Om samen te verkennen wat er nodig is om vrijwillige energie een rol te geven in deze transformatie.

Heb je interesse? Bel of mail Henriette van der Meij, directeur-bestuurder van Vrijwilligers Centrale Amsterdam.