Van goud naar plastic naar een droom

Merel is Amsterdammer van het Jaar 2019. Ze brengt muziek naar mensen toe, naar mensen die niet op eigen kracht een concert kunnen bezoeken of dat van huis uit hebben meegekregen. Met haar stichting Philomela brengt ze o.a. nieuwkomers, expats, ouderen, Amsterdammers en kinderen samen. “Muziek verbindt over zoveel verschillen heen.”

“Als klein kind genoot ik zo van het fluiten van vogels, dat ik zelf ook een vogel wilde zijn en mezelf probeerde te leren vliegen. Toen ik wat ouder was, heb ik mijzelf piano leren spelen, omdat ik de muziek van Bach zo mooi vond en die wilde kunnen naspelen. Ik geloof echt in de kracht en de schoonheid van muziek. We dragen allemaal muziek of liedjes met ons mee die ons verbinden met onze jeugd of met een bijzonder moment. Mijn vader overleed toen ik tien was. Tot mijn verdriet wist ik later niet meer welke muziek er op zijn uitvaart was gespeeld. Tot ik tijdens mijn studie aan het Conservatorium iemand een stuk van Schumann hoorde spelen. Op datzelfde moment werd ik teruggeworpen in de tijd en zat ik weer in dat zaaltje in het uitvaartcentrum.”

Niet perfect, wel genieten

“In december 2007 zong ik voor de sultan van Oman. Hij had een paleis voor zichzelf laten bouwen met een fantastische concertzaal, er waren honderden bedienden en ook verder kon de pracht en praal niet op. De dag erna trad ik op voor bewoners van een verzorgingshuis in Amsterdam. Daar waren de borden niet van goud, maar van plastic. Het concert begon te laat, omdat er te weinig vrijwilligers waren om de mensen op tijd naar beneden te krijgen. Maar deze mensen genoten misschien wel méér van het concert dan de gasten van de sultan. Een demente mevrouw zat zachtjes mee te zingen. En een meneer die sinds zijn opname nog geen woord had gezegd, zei opeens iets tegen zijn buurman. Ter plekke besloot ik: ik wil dit soort concerten vaker geven; ik wil proberen dit voor zoveel mogelijk mensen mogelijk te maken. Een maand later heb ik stichting Philomela opgericht.”

Muziek ontroert en troost

“Philomela wil muziek naar mensen toebrengen, die niet op eigen kracht een concert kunnen bezoeken of dat van huis uit hebben meegekregen. Zo organiseren we professionele concerten voor en met mensen in zorginstellingen. We verbinden vluchtelingen, expats en autochtone Amsterdammers door ze samen te laten zingen. Ook laten we kinderen in achterstandswijken kennismaken met klassieke muziek en werkt een docent met hen toe naar een concert in een zorginstelling in de buurt. Muziek kan mensen echt samenbrengen en verbinden over zoveel verschillen heen.”

Dat vraagt geloof

“Ik ben directeur van de stichting en dat is een vrijwilligersfunctie. Ik bedenk samen met anderen programma’s, stuur de andere vrijwilligers aan en treed samen met onze andere professionele musici regelmatig op als mezzosopraan in onze producties. Ook werk ik keihard om fondsen en sponsoren te vinden. Dat vraagt geloof in wat je doet en een lange adem. Maar daar staat tegenover dat we zoveel mooie muziekprogramma’s hebben ontwikkeld. En dat we zoveel mensen een vreugdevolle middag hebben kunnen geven.”

Het effect

“Ik vind het altijd weer bijzonder om van de verzorgenden terug te horen wat zij tijdens een concert zien. Zij kennen de bewoners natuurlijk het beste en zijn soms blij verrast dat een bewoner die nergens meer op reageert opeens met haar vingers de maat mee zit te trommelen. Of dat onrustige bewoners rustiger worden van muziek. En soms zelfs een tijdje met minder medicijnen toekunnen. Ook heb ik meegemaakt dat iemand, die erom bekend stond dat hij nooit iets zei, na afloop van het concert naar de pianist liep en zei dat hij mooi had gespeeld en vroeg of hij een biertje wilde. Ik ben geen wetenschapper, ik geloof het omdat ik het meemaak. Muziek maakt blij. En blijft lang doordringen, daar bereik je mensen mee. Daar doen we het voor!”

Foto: Jackie Mulder

Amsterdammer van het Jaar 2019

Wij feliciteren Merel van harte met haar titel Amsterdammer van het Jaar 2019.
Merel: “Ik voel me vereerd! Maar ik doe dit werk niet alleen. Onze concerten zijn alleen maar mogelijk door heel veel hulp: van fondsen, sponsoren en zeker ook van mijn geweldige medevrijwilligers Ton, Joost, Gilberto, Evelien, Annemiek, Bob, Nicolien, Pum en Jana.”