Statushouders als vrijwilliger

26 oktober 2020
jelle bemiddelt klein

Ik waarschuw even, de volgende twee zinnen moet je een paar keer lezen: Er zijn vrijwilligersorganisaties die het verschil maken in levens van mensen door hen in te zetten als vrijwilliger. Er zijn vrijwilligersorganisaties die het verschil maken in levens van mensen door vrijwilligers in te zetten.

Een subtiel maar zeer groot verschil. En als je even hebt nagedacht hoor ik menig vrijwilligersorganisatie roepen: Wij doen dit alle twee!

Betekenis geven

Steeds meer statushouders, dat is een vluchteling met een verblijfsvergunning, vestigen zich in stadsdeel Nieuw West en willen aan de slag als vrijwilliger. Waarom? Heel kort samengevat; omdat zij betekenis willen geven aan hun nieuwe leven. Tegelijk zien we dat vrijwilligersorganisaties niet altijd op het idee komen vrijwilligerswerk te bieden aan deze groep Amsterdammers. Misschien zit het wel in dat subtiele verschil. Het is soms lastig om verschil te maken in twee levens.

Loyaal

De statushouders uit Amsterdam die gemotiveerd zijn om een relatie aan te gaan met hun nieuwe stad zijn loyaal aan de organisatie waar zij als vrijwilliger aan de slag gaan. Zij voelen de kansen die het vrijwilligerswerk biedt. Zij hebben doorzettingsvermogen, zijn leergierig en brengen hun eigen kennis en vaardigheden mee.

Mo, die een huis kreeg in Zaandam,  reist nog elke week naar zijn organisatie in Amsterdam om vrijwilligerswerk te doen.

Statushouders hebben een meerwaarde in je organisatie. Samen aan de slag op de werkvloer zorgt voor verbinding, begrip en een ruime blik. Verbinding die sneller ontstaat in een vrijwilligersorganisatie dan op straat.  Een andere werkcultuur, talent en ervaring zorgt voor verrassing en vragen. Waarom doen we wat we doen? En jezelf vragen stellen houd je scherp, flexibel en betrokken.

In de keuken, tijdens de voorbereidingen van de maaltijd, bespreken we van alles boven onze snijplanken. Waar je de taal kan leren, de betekenis van bepaalde gerechten en waarom we op tijd klaar moeten zijn met de mise en place. Robbert, Resto van Harte

Safe space

Wat zorgt ervoor dat werken met statushouders succesvol is? De voorbereidingen van chefkok Robbert vormen een safe space, een plek waar je ruimte en aandacht hebt om te communiceren over dagelijkse dingen, informeel te wennen aan elkaar, wederzijds begrip te kweken en een persoonlijke band op te bouwen. Ben jij volkomen jezelf als je de taal niet spreekt? Het zoeken naar woorden of de angst om fouten te maken zorgen voor een eerste indruk die vaak niet de juiste is.

Geduld en rekening houden met dat gegeven zorgt ervoor dat statushouders ontdooien en langzamerhand zichzelf laten zien. Wat zou een safe space in jouw organisatie kunnen zijn? Een kwartiertje koffie drinken of werken in een maatjesduo kan hetzelfde effect bereiken.

Groepsvrijwilligerswerk

Nieuwkomers zullen sneller vrijwilligerswerk gaan doen bij een organisatie als iemand uit de eigen gemeenschap al actief is bij een organisatie en ze daar mee naartoe kan nemen.

Het groepsverband is over het algemeen erg belangrijk voor statushouders. Velen zijn nog niet wegwijs in de Nederlandse samenleving en vinden steun en informatie bij elkaar. Als vrijwilliger kunnen ze een brugfunctie vervullen voor landgenoten.

Uit onderzoek naar sleutelpersonen blijkt dat er veel wantrouwen is jegens instanties. Sleutelfiguren beoefenen een soort sociaal schaduwwerk. Zij proberen de Nederlandse samenleving uit te leggen aan statushouders en vormen daarmee belangrijke informele sociale netwerken. Met hun ervaringsachtergrond zijn zij goede begeleiders in je organisatie van nieuwe statushouders die aan de slag gaan als vrijwilliger.

Uit: De Nieuwe Vrijwilliger van Maaike Hermes

Nieuwkomers zijn een interessante groep vrijwilligers. Kijk goed in je organisatie wat je vraagt, wenst en verwacht en wat je kunt bieden. Met welk doel zet je vrijwilligers is? Ontdek tijdens het kennismakingsgesprek wat iemand kan betekenen, wat iemand wil leren en welke ondersteuning je kunt bieden. Een mooie diverse groep vrijwilligers, dat wil toch elke Amsterdamse vrijwilligersorganisatie?

Aan de slag met statushouders?

Wil je samen kijken naar de mogelijkheden van statushouders als vrijwilliger in jouw organisatie, dat kan. Bel voor stadsdeel Nieuw West met Jelle Guijt.

Over dit stuk

Dit stuk is een verslag van een bijeenkomst op 5 oktober 2020 over dit thema. Toen spraken we met Kim Oomen (Combiwel), Nienke Schouten (Refugee Company), Valerie van Lanschot (NewBees), Robbert van Overveld (Resto van Harte), Faten Abu Kadan, Mohaimen Abdulraheem en Eva Bos (Vrijwilligers Centrale Amsterdam).